Przeglądaj mapę
logoutZaloguj/Zarejestruj

Kościół św. Wojciecha (BIAŁYSTOK)

        Kościół św. WojciechaHistoria tej świątyni nierozerwalnie wiąże się z powstaniem w Białymstoku od 1796  ewangelicko- augsburskiej gminy wyznaniowej. Na otrzymanym w 1825 roku terenie (dawny browar Branickich), wybudowany został kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela i budynek parafialny z mieszkaniem dla pastora.  

Szybki wzrost liczby wiernych ( w 1903 roku wynosiła około 5000) przyczynił się do podjęcia decyzji o budowie nowej świątyni. Budowa neoromańskiego kościoła wg projektu łódzkiego architekta Jana Wende trwała od 1909 do 1912 roku. Kościół został zbudowany z ofiar fabrykantów niemieckich i w dzielnicy, gdzie w początkach XIX wieku powstały dwie Kościół św. Wojciechaosady niemieckie: Kleindorf i Neudorf. Uroczyste poświęcenie świątyni odbyło się dnia 24 czerwca 1912 r. Inicjatorem budowy i pełniącym funkcję pastora niemal przez cały okres istnienia gminy ewangelickiej był Teodor Zirkwitz. Znany był z organizowania akcji charytatywnych i udzielania pomocy potrzebującym. Dlatego też w 1917 roku założył w kościele ochronkę dla dzieci, którą prowadziła jego żona , Ida Zirkwitz. Był wielkim orędownikiem współistnienia różnych nacji i wyznań za co w 1929 roku otrzymał złoty krzyż zasługi. Pracował aż do emerytury na którą przeszedł w 1938roku.  

         Po zajęciu miasta przez wojska rosyjskie w 1939 r. parafia formalnie przestała istnieć. Po ataku Niemiec na Rosję w 1941 r. w kościele tylko okazjonalnie odprawiano nabożeństwa dla oddziałów armii niemieckiej zdążających na front wschodni. Po wyzwoleniu Białegostoku 19 sierpnia 1944 r. pełnomocnik PKWN major Leonard Borkowicz i wojewoda białostocki dr Jerzy Sztachelski przekazali posesje wraz z kościołem na ręce ks. dziekana Aleksandra Chodyki Dekanatowi Białostockiemu.

29 października 1944 roku świątynia została poświęcona i nadana nazwa nowego patrona- św. Wojciecha Biskupa Męczennika. Pierwsze nabożeństwo odprawiono 31 października 1944 roku w intencji białostoczan rozstrzelanych w podbiałostockiej Grabówce.

Kościół św. Wojciecha Unikalne pocztówki przedstawiające kościół św. Wojciecha i inne obiekty Białegostoku na przestrzeni kilku okresów historycznych można zobaczyć na specjalnej stronie Archiwalne Podlasie 

 

 


 Kościół usytuowany przy ul. Warszawskiej 46, wpisany jest do rejestru zabytków pod nr: A-206 z 6.12.1969

Zdjęcia

Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Przemysław Borys
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Przemysław Borys
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Przemysław Borys
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Przemysław Borys
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św.Wojciecha w jesiennym świetle.©fot. Jarek Wojtach
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Boczna rozeta kościoła św. Wojciecha. ©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Charakterystyczna dla kościołów ewangelickich galeria nad boczną nawą kościoła św. Wojciecha.©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©fot. Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Tak niestety wglądał dziś (15.09.2013r) kościół św. Wojciecha o godzinie 13:00. Pożar który pojawił się na wieży przed godziną 10. strawił bardzo szybko drewniane jej nakrycie. ©fot. Grzegorz Kossakowski

Zdjęcia archiwalne

do roku 1918
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha©umieścił: Jarek Wojtach
Kościół św. Wojciecha
Pierwszy kościół ewangelicki z 1829r, rozebrany w 1907r. na pocztówce z 1902 roku. Ze zbiorów Jana Murawiejskiego.©umieścił: Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha na pocztówce z okresu niemieckiego (1915- 1919). Ze zbiorów Jana Murawiejskiego.©umieścił: Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha na pocztówce z okresu niemieckiego (1915- 1919). Ze zbiorów Jana Murawiejskiego.©umieścił: Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha na pocztówce z okresu niemieckiego (1915- 1919). Ze zbiorów Jana Murawiejskiego.©umieścił: Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha na pocztówce z okresu carskiego (1890- 1915). Ze zbiorów Jana Murawiejskiego.©umieścił: Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha na pocztówce z okresu niemieckiego (1915- 1919). Ze zbiorów Jana Murawiejskiego.©umieścił: Grzegorz Kossakowski
Kościół św. Wojciecha
Kościół św. Wojciecha, wówczas ewangelicki p.w. św. Jana na pocztówce z okresu niemieckiego (1915-1919). Przeskalowany krzyż na wieży i nieudolna grafika nie oddaje ciekawej architektury neoromańskiego kościoła. ©umieścił: G. Kossakowski


Linki zewnętrzne

Link do Wikipedii
Strona internetowa Parafii św. Wojciecha w Białymstoku.
http://wojciech.bialystok.pl/index.php?option=com_frontpage&Itemid=1
ARCHIDIECEZJA BIAŁOSTOCKA - Kościół św. Wojciecha
http://www.archibial.pl/parafie.php?par=7