Synagoga z początku XX w. (KNYSZYN)

Historia społeczności żydowskiej w Knyszynie sięga XVI w., kiedy wraz z dworem Zygmunta Augusta przybyli do miasteczka pierwsi jej przedstawiciele. Od tego czasu tworzyli tu prężną i przedsiębiorczą gminę. W okresie międzywojennym prowadzili większość sklepów i lokali gastronomicznych, angażowali się w życie miasta, mieli swoich radnych. Ich posesje zajmowały prawie cały rynek, a sami Żydzi stanowili 1/3 mieszkańców ponad czterotysięcznego Knyszyna.

Pierwsza żydowska świątynia stanęła w Knyszynie już w XVIII w., ale spłonęła w czasie I wojny światowej. Na początku XX w. wzniesiono więc dwie nowe synagogi: Bejsa Jaszur na ówczesnej ul. Berka Joselewicza (dziś ul. Szkolnej) i Orach Chaim między ul. Grodzieńską i Starodworną. Pierwszą z nich zburzyli hitlerowcy podczas II wojny światowej, drugą przerobili na magazyn.

Synagogę Orach Chaim zbudowano z żółtej cegły na rzucie prostokąta o wymiarach 14,75 na 17,27 m. Charakter nadawało jej 11 dużych, ozdobnych okien. Świątynia miała wydzieloną na środku bimę (kazalnicę) i przestrzeń modlitewną dla kobiet, tzw. babińce. W latach 70. XX w. chciano w niej urządzić ośrodek kultury, ale planów nie zrealizowano i ostatecznie rozebrano ją w latach 80. XX w.

Informacje ze strony Urzędu Miejskiego w Knyszynie.