logoutZaloguj/ZarejestrujLoguj z FB
 

Google Map
Małe muzeum historii Puszczy Knyszyńskiej
KOPNA GÓRA (białostocki, Supraśl)
Opis:Małe muzeum historii Puszczy KnyszyńskiejMałe muzeum historii Puszczy Knyszyńskiej
Współrzędne
resize
Autor informacji : Grzegorz Kossakowski
Data utworzenia informacji : 07-06-2010 16:20:16
Autor modyfikacji : Grzegorz Kossakowski
Data modyfikacji informacji : 27-11-2011 22:11:01

Małe muzeum historii Puszczy Knyszyńskiej25 października 2008 roku w Kopnej Górze otwarto muzeum poświęcone historii Puszczy Knyszyńskiej.  Wystawa pokazuje tylko wyrywkowo uchwycone fragmenty z dziejów Puszczy Knyszyńskiej. Jest jak snop światła rzucony w kilka wybranych punktów, wydobywający je na chwilę z mroku dziejów.  Na wystawie możemy poznać jak zmieniała się Puszcza na przestrzeni dziejów, jak ważne były trakty tyczone w puszczy i kto je tworzył. Małe muzeum historii Puszczy KnyszyńskiejPozostawione na tych traktach ślady dawnych podróżnych (podkowy, części uprzęży, zagubione monety, guziki, sprzączki, resztki drobnych przedmiotów, broni i ołowiane kule) zaprezentowane w gablotach mogły świadczyć o odbytym polowaniu, a może o dramatycznych wydarzeniach jakie spotkały podróżnych i których przebiegu już nigdy nie poznamy.

Tędy przemierzała Wielka Armia Napoleońska na podbój Rosji. Miało to miejsce w 1812 roku kiedy to około 675 tysięcy żołnierzy szła od Białegostoku przez Królowy Most w Kierunku Krynek. Stąd nazwa Trakt napoleoński. Oprócz wspomnianych przedmiotów na szlaku pozostały mogiły między innymi polskich żołnierzy, którzy zginęli tutaj osłaniając odwrót szczątków Wielkiej Armii.

Małe muzeum historii Puszczy KnyszyńskiejW muzeum poznamy tez historię bitew, których celem było odzyskanie upragnionej niepodległości Polski. Te bitwy rozegrały się w listopadzie 1830 roku (Powstanie Listopadowe) i styczniu 1863 roku (Powstanie Styczniowe). Część walk przeniosła się właśnie na te tereny a  nieopodal, zaledwie o 100 metrów od Kopnej Góry, na łąkach nad rzeką Sokołdą rozegrała się bitwa co było powodem nadania Arboretum w Kopnej Górze imienia Powstańców 1863 roku.

Ostatnie badania terenu Kopnej Góry (2007-2010) dostarczyły nowych informacji odnośnie walk powstańczych jakie toczyły na tych terenach. Do tej pory zakładano że w pomnik poświęcony Małe muzeum historii Puszczy Knyszyńskiejpowstańcom styczniowym  z 1863r , postawiony jeszcze w międzywojniu nieopodal obecnego arboretum, przy szosie, kryje mogiły powstańców właśnie z tego okresu. Jednak niektóre źródła historyczne, pozwoliło Stowarzyszeniu Collegium Suprasliense z Supraśla wysnuć nową hipotezę  o pochowanych tu powstańcach z Powstania Listopadowego (czyli ponad 30 lat wcześniej). Odnaleziona kilka lat temu notatka w pobliskiej parafii była niepodważalnym dowodem potwierdzającym te przypuszczenia.

"Roku Pańskiego tysiącznego osiemsetnego trzydziestego pierwszego miesiąca czerwca dwudziestego piątego dnia rano we wsi Sokółdzie wojsko polskie w przechodzie na spoczynku rozlokowane, napadnięte przez wojsko rosyjskie, w części pobite, w części potopione w rzece Sokółdzie. Wojsko polskie pobite, grzebanem było bez żadnej zwłoki zaraz w różnych miejscach wsi Sokółdy przez sołdatów wojska rosyjskiego. Jednemu tylko żołnierzowi polskiemu ciężko ranionemu uprosiłem pozwolenia dać ostatnią absolucyją i namaszczenie Oleju Świętego jako przypadkowie iadący do chorego i tamże w Sokółdzie zachwycony. Potopieni żołnierze w liczbie pięćdziesiąt sześciu pochowani zostali w innej mogile na tej stronie rzeki przed groblą do rzeki, idąc po prawej stronie pod górą. Niech odpoczywają w pokoju.
Ks. Andruszkiewicz
Ostatecznie badania archeologiczne dostarczyły niepodważalnych dowodów że pochowane ciała należały do listopadowych powstańców. Znalezione w okolicach części umundurowania i inne przedmioty pochodziły właśnie z tego okresu. Ogółem miało być tam pochowanych 56 osób ale odnaleziono 46 (część ciał prawdopodobnie zostało wówczas przez rodziny zabrane i pochowane w innym miejscu). Dokładne badanie antropologiczne dostarczyły informacji o dramatycznych losach powstańców, którzy w większości nie zginęli w walce ale zostali okrutnie dobici przez carskich żołnierzy. Mnogość obrażeń zadanych przez tępe i ostre narzędzia, nacięcia na czaszkach, połamane kości, pobudzają w wyobraźni cierpienia jakich musieli doznać powstańcy przed śmiercią.
Obecnie szczątki ich spoczywają w trumnach w supraskiej kaplicy, oczekując na godny pochówek. Mały cmentarz ma powstać nieopodal ich wcześniejszego pochówku, prawdopodobnie przy drewnianych krzyżach stojących obecnie w malowniczym miejscu w otoczeniu pomnikowych dębów. Uroczyste złożenie do grobów miało odbyć się 25.06.2011r w 180 rocznicę tego tragicznego wydarzenia, ale zostało odłożone na bliżej nie określony czas. Z pewnością jednak doczekamy się tego niebawem.

Wystawę można obejrzeć w okresie 1.04-30.09, w dni wolne od pracy w godzinach 10-12 oraz 16-18. W pozostałych miesiącach oraz we wszystkie dni robocze - po uprzednim uzgodnieniu. Tel: (85) 71 31 570

Wydarzenia czerwcowej tragedii z 1831 roku, choć nie były tak spektakularne jak inne bitwy powstania listopadowego, są coraz bardziej znane dzięki miejscowym pasjonatom oraz medialnie nagłośnione poprzez program "Było nie minęło", prowadzone przez dziennikarza i historyka Adama Sikorskiego. Oto jeden z ostatnich programów emitowany w październiku 2011 r kontynuujący badania nad rzeką Sokołdą gdzie zginęli powstańcy pt "Tajemnica rzeki"

Zapraszamy do uzupełnienia opisu