Data utworzenia informacji : 12-02-2010 15:34:46
Autor modyfikacji : Grzegorz Kossakowski
Data modyfikacji informacji : 30-06-2011 21:32:56
Pałac w Pawłowiczach został zbudowany ok. 1610 roku dla Pawła Wołłowicza, podskarbiego litewskiego. W 4. ćw. XVIII w. ówcześni właściciele, Downarowiczowie, przebudowali pałac w stylu klasycystycznym, dobudowując dwie oficyny, po obu stronach pałacu, które były połączone z głównym budynkiem arkadami. Założyli również park pałacowy. Na przełomie XIX i XX wieku w pobliżu pałacu zbudowano nowe murowane stajnie. W 1944 roku pałac wraz z oficynami uległ poważnym zniszczeniu i do 1958 była prowadzona jego rozbiórka. Być może do dzisiaj nic nie zachowałoby się z pałacu gdyby nie interwencja prof. Pawła Kułakowskiego (syna ostatnich właścicieli). Rozbiórka została wstrzymana i 1958 do 1978 roku odbudowano i wyremontowano widoczne dzisiaj pozostałości pałacu. W 1980 roku, we frontową elewację pałacu, wmurowano, przechowywaną do tej pory w kościele w Zalesiu, tablicę fundacyjną. Obok Bogorii, rodowego herbu Wołłowiczów znajduje się łacińska inskrypcja o treści „Paweł Wołowicz sobie i swoim jakimkolwiek również wdzięcznym spadkobiercom zbudował w Roku Pańskim 1610. Czego pragniesz dla siebie, czyń drugiemu"
Pałac jest jedynym w okolicach Białegostoku zachowanym przykładem rezydencji powstałej w czasach renesansu, z którego to okresu do dzisiaj pozostały obramienia okien na piętrze.
Do niedawna w pałacu mieściła się szkoła podstawowa a w oficynie mieszkania dla nauczycieli. Obecnie pałac, będąc pod opieką gminy Kuźnica wymaga ponownego remontu o co zabiegają potomkowie ostatnich właścicieli, którzy prawdę mówiąc powinni odzyskać swój majątek, co być może stanie się kiedyś faktem. To z pewnością przyspieszyłoby odnowienie tego cennego zabytku.
Po pałacowym parku zostało niewiele. Dwustuletni pomnikowy dąb jest jedynym wyrazistym śladem jego istnienia. Do pałacu prowadziła niegdyś aleja, którą obecnie ledwo widoczną, wyznaczają wiekowe lipy, klony i dęby.
Zabytkowy pałac, wzniesiony w latach 1610, XVIII, przebudowany w 1959-78, nr rej.: A-245 z 18.10.1956r.